İlk aşama hastamızın ana şikayetini belirlemektir. Ana başlıklar:

• Baş ağrısı/ Baş dönmesi
• Şuuru etkileyen ataklar (nöbet?)
• Nörolojik gelişim sorunları
• İstemsiz tekrarlayan hareketler
• Doğumda yaşanmış sorunlar
• Dengesizlik, sık düşme veya güçsüzlük
• Yeni gelişen fonksiyon veya güç kaybı
• Okul sorunları veya davranış sorunları

Bazen testlerde saptanan bulgular da başvurma konusu olabilir:

• EEG’de rastlantısal görülen epilepsi dalgaları
• Hidrosefali (beyinde su toplaması)
• Beyinde kistler (araknoid kist)
• Beyinde lekeler (tümör veya demyelinizan hastalıklar)
• Beyin kanaması, damar yumakları ve genişlemeleri (AVM, anevrizma, kavernom)

Sonraki aşama, hikaye, muayene ve testlerle tanıya gitmektir.

Çocuklar ve bebeklerin nörolojik muayenesi erişkinlerden oldukça farklıdır. Bazen bir oyun gibi tahtaları takarken, bazen jimnastik gibi hareket tekrarlarken, bazen annelerin kucağında, bazen yerde otururken muayeneyi gerçekleştirmek gerekir. Muayenede:

• Şuur durumu, yaşına göre bilişsel tepkileri (yaş, isim, sayma, renkler), sorununun farkındalığı
• Kafa sinirleri, yüz, göz hareketleri, göz dibi, işitme, boğaz/dil hareketleri
• Kol ve bacaklarda güç, topuk ve parmak ucu duruşa göre uç kaslardaki güç
• Denge ve koordinasyon (parmak-burun testi)
• Ardışık hareketler
• Yerine göre his kusuruna yönelik değerlendirme
• Sistemik kalp, karın, solunum kontrolleri yapılır.

Ana sorunların alt başlıkları:

Başağrısı:

• Migren
• Gerilim ağrıları
• Tedirginlik ağrıları
• Vertigo
• Kafa içi basınç artışı (psödotümör)

Şuurun etkilendiği ataklar, nöbet mi?

• Ateşli havaleler
• Sara nöbetleri (epilepsi)
• Bayılma
• Katılma
• İrkilme
• Dalma
• Bebeklerde kendini uyarma
• Uyku terörü

Nörolojik gelişim sorunları

• Yürümede gecikme
• Salık (hipoton) bebekler (SMA)
• Konuşma gecikmesi
• Otizm belirtileri
• Öğrenme ve okul sorunları (dikkat eksikliği)
• Zihinsel gerilik

Doğumda gelişen sorunlar:

• Zor doğuma bağlı beyin hasarları (Serebral palsi, CP, spastik felç)
• Erken doğuma bağlı hasarlar (spastik diparezi)
• Doğumda kol sinirlerinin hasarı (Brakial pleksopati)
• Mikrosefali (ufak baş büyüklüğü)
• Spina bifida, omurga/omurilik anomalileri

Güçsüzlük ve dengesizlik:

• Kas hastalıkları (Duchenne Kas Distrofisi)
• Sinir tutulumları (Guillain Barré Sendromu, Charcot Marrie Tooth)
• Ataksiler
• Baş dönmesi (Vertigo)

Yeni gelişmiş fonksiyon ve duyu kaybı

• İnme (felç)
• Yüz felci
• Yürüme kaybı (transvers myelit)
• Görme kaybı (demyelinizan hastalık)
• İşitme kaybı
• His kusuru
• İdrar kaçırma

İstemsiz hareket bozuklukları

• Tikler (basit tik, Tourette Sendromu)
• Titreme (Tremor)
• Distoniler (kontrol edilemeyen düzensiz kasılmalar)
• Kore-atetoz (istem dışı hızlı veya kıvrılma şeklinde hareketler)
• Stereotipik tekrarlayan hareketler

Okul veya davranış bozuklukları (Psikiyatrik ek sorunlar):

• Hiperaktivite/dikkat eksikliği
• Öğrenme güçlüğü
• Sosyal uyum sorunları
• Takıntılar
• Konversif davranışlar

Genetik veya metabolik sorunlar:

• Tiroid bezi sorunları (hipotiroidi)
• Amino asit metabolizma bozuklukları (fenilketonüri, vs)
• Organik asit metabolizması sorunları
• Mitokondri hastalıkları
• Kromozom anomalileri (Down Sendromu)
• Yüz ve başka yapısal farklılıklarla belli olan genetik sendromlar
  • Tuberöz skleroz
  • Nörofibromatoz
  • Sturge Weber sendromu

Ve en sonunda elbette tedavi seçenekleri değerlendirilir:

• Epilepsilerde ilaçlar
• Fizik tedavi
• Alternatif tedaviler